YILMAZ GRUDA

(d. 1930 – ö. 2023)

Alt sayfalar:

Alt sayfa bulunamadı.

Yılmaz Gruda, 14 Temmuz 1930 tarihinde İstanbul’da doğmuştur. Tam adı Ahmet Yılmaz Gruda’dır. Babasının adı Hasan, annesinin adı Emine Mediha’dır. İlk Okulu İstanbul 12. İlkokulunda okudu. Anne-babası ayrıldığı için 5. sınıftayken Ankara’ya göç etti, ticaretle uğraşan babasının yanında büyüdü. Ortaokulu Ankara da okudu. Yılmaz Gruda, Ankara Ticaret Lisesi’ndeki eğitim sürecini 2. sınıfta yarıda bırakarak Ankara’da banka memurluğu yapmaya başladı, daha sonra İstanbul’da Yeni Sabah gazetesinde muhasebecilik yaptı. 1954 yılında istifa ederek Tiyatro Derneği Cep Tiyatrosu’nda 1955-1956 yıllarında iki sezon sahneye çıktı.

Daha sonra da Küçük Sahne, Dormen Tiyatrosu, Ankara Devlet Tiyatrosu, Ankara Meydan Sahnesi, Ulvi Uraz, Nisa Serezli – Tolga Aşkıner gibi topluluklarda oynadı. Bu dönemde rol aldığı oyunlar arasında Eugene O Neill’den “Karaağaçlar Altında” (1957), Walter Brandon Thomas’tan “Teyzesi” (1957), Donald Bevan – Edmund Trzcinski’den “Stalag 17 / Kamp 17” (1957), Niccolo Machiavelli’den “Aşk Otu” (1958), Turgut Özakman’dan “Duvarların Ötesi” (1959), Nikolay Vasilyeviç Gogol’den “Müfettiş” (1959), Refik Erduran’dan “İkinci Baskı” (1961), Alec Coppell’dan “Gazebo” (1961), Haldun Taner’den “Günün Adamı” (1961), Agatha Christie’den “Fare Kapanı” (1962), Peter Ustinov’dan “Romanoffla Jülyet” (1962) sayılabilir. Muammer Karaca tiyatrosunu yönetti.

1950’li yıllarda yazdığı şiirleri çeşitli dergilerde yayımlandı. Televizyon, Kabare, Film, Radyo oyuncusu, Genel Sanat Yönetmeni, Öğretim Görevlisi, Tiyatro Yönetmeni, Rejisör, Çağdaş Meddah, Gazeteci, Yazar, Araştırmacı, Şair, Çevirimci, Muhasip, Reklam Metni Yazarlığı gibi işlerde çalıştı. Aynı zamanda Attila İlhan ile beraber mavi hareketini yaratan şairlerdendir.

Sinema ve dizi filmlerde rol alan ve tiyatro oyunları da yazıp, çeviriler yapan Yılmaz Gruda’nın eserlerinde geleneksel Türk tiyatrosu ve Anton Çehov etkisi açıkça görülür.

Tek kişilik gösterilerinde geleneksel Türk tiyatrosundan esinlendiği bir oyunculuk anlayışı ortaya koymuştur. Edebiyat alanında kendine özgü şiirleriyle dikkati çekmiştir.

İlk Şiiri (Memoya Mektup), Yağmur Ve Toprak Dergisi’nde yayınlandı (1945). Kaynak, Mavi, Yeni Ufuklar, Dost, Yeditepe, Şayet, Varlık, Kitaplık, Yücel, Şairler Yaprağı, Şimdilik, Varan, Yelken, Vatan Sanat Eki, Tanin, Oluşum, Soyut, Vatan gibi gazete ve dergilerde yazıları ve şiirleri yayınlandı.

İstanbul ve Ankara Radyolarında Radyo Tiyatrolarını yönetti ve oynadı. 1959 yılında Stand Up / Çağdaş Meddah’ı sahneledi ve oynadı. Meddah ve Orta Oyununu televizyona getirdi. Ulusal Kanal’da 7 yıl Nasreddin Hoca / Bir Dakika Medya Konuğu programlarını yaptı.

İstanbul Büyükşehir Gösteri Merkezi ile Bahçelievler Belediye Tiyatrosunda Genel Sanat Yönetmeni, oyuncu, yönetmen ve öğretim görevlisi olarak çalıştı.

“Efendiler Lütfen Şapkanızı Çıkarın” (1958), “Susanların Sonu” (1960) ve “Körün Gözü” (1960) adlı oyunları yazan Yılmaz Gruda, sahnelerde ve televizyonda meddah gösterileri de gerçekleştirdi.

“Dokuz Dağın Efesi” (1959) ile yöneldiği sinemada özellikle karakter rollerinde başarılı oldu. 1949’dan başlayarak dergilerde şiirlerini yayımladı. Toplumsal gerçekçi anlayıştaki şiirlerini “Çarmıhtaki Yeni Mehmet” (1963) ve “Kuyumcular” (1980) adlı kitaplarında topladı. Deneme türünde yazılarını içeren “Şu Bizim Tiyatromuz” (1976) ve müstehcen filmlerin patladığı dönemde uzun yıllar (15 yıl) çalıştığı reklamcılık alanındaki deneyimlerini aktaran “Biraz Reklam Alır mısınız?” (1986) adlı yapıtları da vardır.

Aydınlık Dergisi’nde köşe yazarlığı yaptı.

Yılmaz Gruda, 13 Mart 2023 tarihinde böbrek yetmezliği nedeniyle İstanbul’da hastaneye kaldırıldı. 25 Temmuz 2023 tarihinde 93 yaşında vefat etti.

Kaynak: biyografi.info

Bağlantılı sayfalar:

Smirnov (Tirat 1) / Tolkaçof (Tirat)