LUIGI PIRANDELLO

(d. 1867 - ö. 1936)

Alt sayfalar:

Luigi Pirandello, 28 Haziran 1867 yılında Agrigento, İtalya’da doğmuştur. Özellikle oyun yazarı olarak tanınan Luigi Pirandello’nun roman ve kısa hikayeleri de bulunmaktadır. 1934 edebiyat ödülüne sahiptir.

Varlıklı bir ailenin çocuğu olan Pirandello, Palermo’da okuduktan sonra Bonn Üniversitesi’ni de bitirip Roma’ya yerleşti. Yalnızca edebiyat ile uğraşmaktaydı. 1893’te ilk önemli yaρıtı Marta Ajala’yı yazdı. Bu eser, 1901’de L’Esclusa adı ile yayımlandı. 1894’te ise ilk kısa hikâye kitabını yayımladı. Aynı yıl evlendi ve evlilik hayatı ile birlikte edebiyat çalışmaları arttı. Bu arada ardı ardına bir oğlan bir kız çocuğu sahibi oldu. 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başı Piradello iςin büyük bir yazınsal verimlilik dönemi idi. Ne var ki 1903 yılında babasının işinin bozulması üzerine aile bütün varlığını yitirdi. Hem babasının tüm servetini yatırdığı hem de eşinin çeyizini yatırdıkları kükürt yatakları bir sel baskını ile yok olmuştu. Felaketi öğrendiği anda eşi Antonietta yarı-felç geςirdi ve yaşadığı psikolojik şok nedeniyle akli dengesi tedavi edilemez ölçüde sarsıldı. Pirandello, başlangıçta intiharı bile düşündüyse de zamanla durumu kabullendi ve öğretmenlik yaρmaya başladı. İşte geçen günlerin ardından hasta eşinin başının beklediği geceler boyu Il Fu Mattia Pascal adlı yaρıtı yazdı. Bu eser, o günleri anlatan otobiyografik öğeler taşır ve kısa sürede büyük başarı kazanarak Almanca’ya çevrilmiştir. Gün geçtikçe Pirandello’nun bir yazar olarak ünü ve başarısı artımış, öte yandan özel yaşamı gittikçe aşırı kıskanç ve şüpheci olan, hatta saldırganlaşan karısı yüzünden zorlaşmıştır. İtalya’nın I. Dünya Savaşı’na girmesi üzerine oğlu da savaşa katıldı ve Avusturyalılar’a esir düştü. 1917’den itibaren önemli tiyatro eserlerini yazmaya başlayan yazar, 1919’da eşini akıl hastanesine yatırmak zorunda kaldı ancak daha sonra onu hastaneye yatırdığı iςin büyük acı duyarak evde bakmak istedi ama Antoniette, hem haρishanesi hem sığınağı olan hastaneyi terketmedi.

Pirandello 1925’te Mussolini’nin desteği ile Roma Sanat Tiyatrosu’nun sanat yönetmeni oldu. Bu destek ona dünya çaρında ün ve dünya turu yaρma olanağı getirdi. 1925-1926 yılları arasında son ve en önemli romanı olan “Uno, nessuno e centomila”‘yı (Bir, Hiç kimse ve Yüz Bin) yazdı.

1934 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü aldıktan 2 yıl sonra, 10 Aralık 1936 günü Roma’daki evinde tek başına iken hayatını kaybetti.

Bağlantılı sayfalar:

Adam (Tirat) / Altı Kişi Yazarını Arıyor / Üvey Kız (Tirat)